เราต่างรับรู้กันว่า เวลา 1 วันบนโลก นับจากการหมุนรอบตัวเองครบ 1 ครั้งของโลก ใช้เวลาประมาณ 86,400 วินาทีหรือ 24 ชั่วโมง แต่ในความเป็นจริงแล้ว โลกไม่ได้ใช้เวลา 24 ชั่วโมงเป๊ะ ๆ ในการหมุนรอบตัวเอง แต่อาจช้าลงหรือเร็วขึ้นในหลักเสี้ยววินาที
สาเหตุที่โลกหมุนรอบตัวเองในอัตราที่ไม่สม่ำเสมอนี้ เป็นผลจากอิทธิพลแรงโน้มถ่วงของดวงจันทร์ที่มีต่อการเกิดน้ำขึ้นน้ำลงบนโลก หรือ Tidal Force รวมถึงสิ่งที่เกิดขึ้นบนพื้นผิวโลกและในแกนกลางโลก แต่โดยเฉลี่ยแล้วมักจะทำให้โลกหมุนช้าลงมากกว่าเร็วขึ้น
แต่ผลการศึกษาใหม่ล่าสุดพบว่า การหมุนรอบตัวเองของโลกกำลังได้รับอิทธิพลจากฝีมือมนุษย์ด้วยเช่นกัน เนื่องจาก “การละลายของน้ำแข็งขั้วโลก” เพราะวิกฤตภาวะโลกร้อน ทำให้การหมุนของโลกเปลี่ยนแปลงและเวลาก็เปลี่ยนแปลงตามไป
การเปลี่ยนแปลงที่แทบจะมองไม่เห็นเหล่านี้ในบางครั้งทำให้นาฬิกาของโลกจำเป็นต้องได้รับการปรับเพิ่ม “อธิกวินาที” (Leap Second) หรือการเพิ่มเวลา 1 วินาทีเข้าไปในบางปี เพื่อให้เวลาสากลเชิงพิกัด (UTC) และเวลาในระบบคอมพิวเตอร์ต่าง ๆ เช่น GPS ตรงหรือใกล้เคียงกับเวลาการหมุนรอบตัวเองของโลกมากที่สุดคำพูดจาก สล็อต777
การเพิ่มอธิกวินาทีเกิดขึ้นตั้งแต่ปี 1972 แต่ไม่ได้เพิ่มทุกปี เพราะอย่างที่บอกไปว่าขึ้นอยู่กับความเร็วการหมุนของโลก ซึ่งไม่เท่ากันในแต่ละปี โดยโลกเคยเพิ่มอธิกวินาทีทั้งสิ้น 27 ครั้ง ครั้งล่าสุดคือเมื่อปี 2016
อย่างไรก็ดี อธิกวินาทีที่ผ่านมาเป็นแบบบวก คือการเพิ่มเวลาเข้าไป แต่งานวิจัยล่าสุดประเมินว่า ภายในปี 2029 โลกอาจมีอธิกวินาทีเชิงลบเป็นครั้งแรก คือต้องลบเวลาออก 1 วินาที เพราะโลกหมุนเร็วขึ้น
ดันแคน แอ็กนิว ศาสตราจารย์ด้านธรณีฟิสิกส์จากมหาวิทยาลัยแคลิฟอร์เนีย ซานดิเอโก หนึ่งในทีมวิจัย กล่าวว่า “ส่วนหนึ่งของการค้นหาว่าจะเกิดอะไรขึ้นในการจับเวลาทั่วโลก … ขึ้นอยู่กับการทำความเข้าใจว่าเกิดอะไรขึ้นกับผลกระทบจากภาวะโลกร้อน”
เขาเสริมว่า เมื่อเร็ว ๆ นี้ผลกระทบจากการละลายของน้ำแข็งขั้วโลกซึ่งขับเคลื่อนโดยการเผาเชื้อเพลิงฟอสซิล ได้กลายเป็นปัจจัยสำคัญ เพราะเมื่อน้ำแข็งละลายลงสู่มหาสมุทร น้ำที่ละลายจะเคลื่อนจากขั้วโลกไปยังเส้นศูนย์สูตร ซึ่งจะทำให้ความเร็วการหมุนของโลกช้าลงไปคำพูดจาก เกมสล็อตทดลองเล่น
ด้าน เท็ด สแคมบอส นักธารน้ำแข็งจากมหาวิทยาลัยโคโลราโด โบลเดอร์ ซึ่งไม่ได้มีส่วนร่วมในการศึกษาวิจัยนี้ อธิบายว่า กระบวนการนี้เหมือนกับการที่นักสเก็ตลีลาจะหมุนตัวได้เร็วเมื่อหมุนตัวโดยยกแขนไว้เหนือศีรษะ และเมื่อลดแขนลงมาที่ระดับไหล่ การหมุนของพวกเขาจะช้าลง
แอ็กนิวบอกว่า “น้ำแข็งขั้วโลกละลายมีขนาดใหญ่พอที่จะส่งผลต่อการหมุนของโลกทั้งใบอย่างเห็นได้ชัดในลักษณะที่ไม่เคยเกิดขึ้นมาก่อน สำหรับผมแล้ว การที่มนุษย์ทำให้การหมุนของโลกเปลี่ยนแปลงไปเป็นเรื่องที่น่าอัศจรรย์มาก”
หลายคนอาจสงสัยว่า ตอนแรกบอกว่าโลกหมุนเร็วขึ้น แต่ทำไมนักวิจัยกลับบอกว่าน้ำแข็งละลายทำให้โลกหมุนช้าลง
เรื่องนี้เกิดจากอีกปัจจัยหนึ่งที่มีบทบาทในการจับเวลาทโลก นั่นคือ “กระบวนการในแกนกลางของโลก”
แกนกลางของโลกหรือแก่นโลก (Earth Core) นั้น หมุนอย่างเป็นอิสระจากเปลือกนอก หากแกนกลางช้าลง เปลือกโลกก็จะเร่งความเร็วขึ้นเพื่อรักษาโมเมนตัม และนั่นคือสิ่งที่กำลังทำให้โลกหมุนเร็วขึ้น
แอ็กนิวบอกว่า ยังไม่ชัดเจนว่าเหตุใดความเร็วของแก่นโลกจึงเปลี่ยนแปลง “โดยพื้นฐานแล้วมันไม่อาจคาดเดาได้” แต่จากการศึกษาวิจัยพบว่า สิ่งที่ชัดเจนก็คือ แม้ว่าน้ำแข็งขั้วโลกจะละลายและทำให้โลกช้าลง แต่การหมุนของโลกโดยรวมก็ยังเร็วขึ้น นั่นหมายความว่าโลกจะต้องลบวินาทีเป็นครั้งแรกในไม่ช้า
“วินาทีนั้นฟังดูไม่มากนัก” แอ็กนิวกล่าว แต่ระบบคอมพิวเตอร์ที่ตั้งค่าไว้สำหรับกิจกรรมต่าง ๆ เช่น ธุรกรรมในตลาดหลักทรัพย์ จะต้องมีความแม่นยำถึงระดับ 1 ใน 1,000 ของวินาที
ระบบคอมพิวเตอร์จำนวนมากมีซอฟต์แวร์ที่ทำให้สามารถเพิ่มวินาทีได้ แต่มีเพียงไม่กี่ระบบเท่านั้นที่สามารถลบวินาทีได้ มนุษย์จะต้องตั้งโปรแกรมคอมพิวเตอร์ใหม่ ซึ่งอาจเกิดข้อผิดพลาดได้
“ไม่มีใครคาดคิดจริง ๆ ว่าโลกจะเร่งความเร็วจนถึงจุดที่เราอาจต้องลบวินาทีออกไป” แอ็กนิวกล่าว
อ่านงานวิจัยฉบับเต็ม ที่นี่
เรียบเรียงจาก CNN
Motor Show 2024 ค่ายน้องใหม่ Zeekr โชว์ Zeekr X-Zeekr 009 รถไฟฟ้า 100% รุ่นล่าสุด
ส่องความงาม Motor Show 2024 ที่แต่ละค่ายขนมาประชันกันแบบจัดเต็ม!
“จักรภพ เพ็ญแข” ถึงไทยแล้ว ตำรวจคุมตัวเข้ากองปราบฯ